Akcja burzenia cerkwi prawosławnych na Chełmszczyźnie i Południowym Podlasiu


Idź do spisu treści

Menu główne:


Orędzie Soboru Biskupów Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce

Świadectwa epoki > Dokumenty > Działania Kościoła prawosławnego

Orędzie Świętego i Świątobliwego Soboru Biskupów
Świętego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego w Polsce


do wiernych synów i córek Jego,
z dnia 16 lipca 1938 roku dla pocieszenia i pokrzepienia w wierze i miłości

A żaden z was niechaj nie cierpi jako mężobójca albo złodziej, albo złomówca, albo jako cudzego pragnący; lecz jeśli jako chrześcijanin, niech się nie sromi, a niech chwali Boga w tym imieniu, gdyż czas jest, aby się sąd począł od domu Bożego.
1 Piotr IV 15-16

O, jakże pocieszające są dla nas, Umiłowani Bracia i Siostry, te słowa Apostolskie, w obecnych ciężkich czasach. Jak gdyby umyślnie dla nas, w naszej sytuacji i w obecnej porze nakreślił je Święty Apostoł. Wiemy wszystko, co zaszło w ostatnich dniach na Chełmszczyźnie i Podlasiu (w województwie lubelskim), gdzie od wieków kwitła Święta Wiara Prawosławna i gdzie przodkowie Wasi od dawna słynęli przywiązaniem do Wiary Prawosławnej. Obecnie również na tej ziemi męczeńskiej trwa blisko 250 tysięcy prawosławnych, którzy teraz zadziwiają swą wiarą i przywiązaniem do rodzimego Kościoła Prawosławnego. Zburzono im przeszło 100 świątyń, lecz nie słychać, aby ktokolwiek z nich zachwiał się i popełnił odstępstwo. Już to samo, że pragnąc osiągnąć pewne cele, trzeba było zastosować aż taki środek, jak okrutne burzenie domów Bożych i profanacja świętości prawosławnych, wyraźnie świadczy o mocy i niezłomności ducha prawosławnego Chełmszczaków i Podlasiaków.

Dzięki składamy Wam i wyrażamy podziw w imieniu całego Kościoła Prawosławnego w Polsce i świadczymy przed Wami nasz wspólny ból z powodu Waszych strat. Wierzymy, że wraz z nami dzielą Wasz smutek także pobożni przodkowie Wasi, którzy znajdowali być może jedyną pociechę od trosk żywota w tych cerkiewkach, które zostały obecnie tak okrutnie i bezwzględnie zniszczone.

Pojmujemy, jak ciężko jest Wam obecnie, albowiem nic nie może być na ziemi tak bolesne, jak własnymi oczami widzieć burzenie i profanacje świętości, nie tylko swojej, lecz i przodków. Lecz za to jakże czyste i spokojne jest Wasze sumienie chrześcijańskie, że ucierpieliście nie jako zabójcy, złoczyńcy, złodzieje lub cudzego pragnący, lecz jako chrześcijanie wierni swej prawdziwej wierze.
Podzielamy Wasz smutek nad utratą dóbr drogich sercu Waszemu, lecz przepominamy Wam, abyście, jak pierwsi męczennicy chrześcijańscy, odrodzili się ku dziedzictwu nieskazitelnemu i niepokalanemu i niezwiędłemu, na niebiosach dla nas zachowanemu, zgotowanemu, aby się okazało czasu ostatniego (Piotr 1,3-5).

Przypominamy, a zarazem wzywamy Was do pocieszenia, a nawet radości, jako jest napisane: W czem radować się będziecie, trochę teraz, jeśli potrzeba zasmucić się w rozmaitych pokusach, aby doświadczenie wiary waszej daleko kosztowniejsze nad złoto było znalezione. Bo to jest łaska, jeśli kto dla sumienia Bożego odnosi frasunki, cierpiąc niesprawiedliwie (1 Piotr 1,6-7, 2,1).
Prawda, że doświadczeni jesteście niezwykle, tak, że zda się nie pozostaje możności pocieszenia, lecz święty Piotr przecież pociesza nas: Najmilsi, nie bądźcie gośćmi w upaleniu, które was spotyka ku doświadczeniu, jakoby co nowego na was przychodziło (1 Piotr IV, 12), albowiem na to wezwani jesteście (11,21). Jako pierwsi chrześcijanie cierpieli i modlili się za nieprzyjaciół swych, tak i Wy czyńcie dobro krzywdzącym Was, albowiem taka jest wola Boża, abyście dobrze czyniąc, usta zatkali niemądrych ludzi głupstwu (11,15) i zawierzyli nasz los nie komu innemu, a sprawiedliwie sądzącemu (11,23), którego twarz jest na działających złość (III, 12).

A choć i cierpicie - poucza nas święty Piotr - dla sprawiedliwości błogosławieni. Nie strachajcie się, ani się trwóżcie, nie oddając złego za złe, ani złorzeczeństwa za złorzeczeństwo, wiedząc, że na to jesteście wezwani, abyście błogosławieństwo dziedzictwem posiedli (111,9, 14). Wiedzcie też, iż toż utrapienie spotyka braterstwo wasze, które jest na świecie (V,9), albowiem wszyscy wiedzą, jak w sąsiedztwie cierpią za prawdę ci, którzy rzeczywiście ją zachowują albowiem prawdzie przystoi, aby była gnębiona i prześladowana.

Niegdyś przypowiedział nam Sam Pan Bóg: Jeśli by wam kto rzekł: oto tu jest Chrystus, albo tam, nie wierzcie (Mat 24,23). I rzeczemy Wam: nie wierzcie tym pogłoskom, które szerzą wśród Was ludzie złej woli. Są oni gotowi rzucić oszczerstwa i na nas, Waszych Arcypasterzy, jako byśmy zdradzili prawdę i popełnili odstępstwo. Jest to kłamstwo i niskie oszczerstwo i Bóg postawił nas na straży Kościoła Bożego w tym kraju, w obecnych ciężkich czasach, a My głęboko świadomi jesteśmy naszego obowiązku i powinności względem Boga i Was. Nie tylko niezłomnie wyznajemy Święte Prawosławie, lecz jesteśmy gotowi znieść wszystko dla dobra Kościoła Prawosławnego i dla Waszego zbawienia. Na znak jedności z Wami w wielkim smutku, który spadł na nas wszystkich, ustanawiamy z powodu niedawnych wydarzeń trzydniowy post z modlitwą w dniach 19,20 i 21 lipca (1, 2 i 3 sierpnia - n. st.) br., jak nauczyli nas postępować pobożni Izraelici w starożytności i pierwsi chrześcijanie. Wierzymy, że Pan Bóg wejrzy na modlitwę i post nasz, albowiem On Sam pouczał nas, że wszystko złe i niecne nie bywa wypędzone, jeno przez modlitwę i post (Mat 7,20).

Połączmy więc wszyscy, Boga miłujące dzieci Nasze, ścisły post z gorliwą modlitwą aby Sam Bóg, maluczko utrapionych nas doskonałymi uczynił i ugruntował i zrobił niezłomnymi (1 Piotr V,10) w naszej Świętej Wierze Praojców, do końca dni naszych. Jeśli zaś koniec wszystkiego przybliżył się (IV,7), to jesteśmy domem Bożym, albowiem od nas rozpoczął się sąd, a wówczas - jeszcze gorliwiej pośćmy i módlmy się, aby być tymi sługami Bożymi - wiernymi i roztropnymi, którzy pełnią wolę Bożą (Mat 24,45-46).

Czuwajcież tedy: albowiem nie wiecie, której godziny wasz Pan przyjdzie (Mat XXI V,42). Łaska Pana naszego Jezusa Chrystusa i miłość Bożą, i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi (2 Kor 13,13).

Amen.

Pokorny Dionizy, Metropolita Warszawski i całej Polski
Pokorny Teodozjusz, arcybiskup wileński i lidzki
Pokorny Aleksander, arcybiskup poleski i piński
Pokorny Aleksy, arcybiskup wołyński i krzemieniecki
Pokorny Sawa, biskup grodzieński i nowogródzki
Pokorny Simon, biskup ostrogski
Pokorny Polikarp, biskup łucki

Warszawa, 16 lipca 1938

Strona główna | Fakty historyczne | Świadectwa epoki | Fotografie archiwalne | Historiografia | Pamięć historyczna | O nas | Mapa witryny


Podmenu


Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego